Dla powstającego na wyspie Nemunas w Kownie Centrum Promocji Nauki i Innowacji „Science Island” Święta przyszły wyjątkowo wcześnie. Podpisaną przez Urząd Miasta Kowno oraz TRIAS AVI umowę na projekt i realizację nowej, interaktywnej ekspozycji można uznać za wyjątkowo udany prezent „pod choinkę”. Spółka z dużym doświadczeniem zarówno na rynku polskim, jak i międzynarodowym, rozpoczyna etap projektowania i tworzenia ekspozycji. Natomiast w przyszłym roku przystąpi do prac instalacyjnych.
Unikat w skali Europy
Na powierzchni 11,5 tys. m2 powstanie ekspozycja stała, powierzchnia dla wystaw czasowych, unikalna przestrzeń wirtualnych projekcji, laboratoria STEAM, kawiarnie i część administracyjna. Z założenia będzie to miejsce, gdzie wiedzę teoretyczną będzie można doświadczyć eksperymentalnie, a atrakcyjna forma przyciągnie zarówno dzieci, młodzież, jak i dorosłych. Na ekspozycję składa się łącznie 140 eksponatów, natomiast różnorodne wystawy czasowe będą wymieniane raz w roku.
– Powstające centrum nauki jest czymś wyjątkowym nie tylko dla Kowna, ale dla całej Litwy. Wierzymy, że inwestycje w promocję nauki pobudzają naturalną ciekawość i potencjał młodego pokolenia i przyczynią się do ogólnego rozwoju naszego kraju. Pragniemy, aby ta wyjątkowa przestrzeń pomagała rozwijać kreatywność i wiedzę dzieci i młodzieży. Studenci z całego regionu będą mogli przeprowadzać różne badania i eksperymenty w laboratoriach. Powstanie również jedno z najnowocześniejszych w regionie planetarium. Dotychczas najbliższe obiekty, jakie mogliśmy odwiedzać, Centrum Nauki Kopernik w Warszawie czy AHHAA w Tallinie, były zlokalizowane za granicą. Jak potwierdzają wymienione przykłady, takie instytucje w istotnym stopniu pobudzają ruch turystyczny. Trudno zliczyć wszystkie korzyści wynikające z budowy tego typu obiektów, dlatego dokładamy wszelkich starań, aby już pod koniec przyszłego roku „Science Island” mogło przyjąć pierwszych zwiedzających – mówi burmistrz Kowna Visvaldas Matijošaitis.
Nowe centrum nauki na wyspie Nemunas przyciągnie około 300 tys. zwiedzających rocznie. Wystawę zaprojektuje i zrealizuje warszawska firma TRIAS AVI, której eksponaty można znaleźć m.in. w Centrum Nauki Kopernik, Centrum Pieniądza Narodowego Banku Polskiego w Warszawie i nowoczesnym Epi-Centrum nauki w Białymstoku. W środę na terenie powstającego Centrum Nauki i Innowacji podpisano umowę opiewającą na kwotę 5,3 mln EUR.
– Cieszymy się, że możemy uczestniczyć w tworzeniu „Science Island”, zwłaszcza że jest to pierwsze centrum nauki na Litwie. Ponieważ jesteśmy odpowiedzialni zarówno za projektowanie, jak i tworzenie ekspozycji, już teraz możemy powiedzieć, że będzie to wyjątkowy na skalę europejską obiekt – mówi Dawid Polasik, dyrektor handlowy w TRIAS AVI. – Na rynku jesteśmy obecni od 26 lat, a w ostatnim czasie skupiliśmy się na centrach nauki, muzeach i przestrzeniach wystawienniczych. Łącznie stworzyliśmy ich ponad 50. Jesteśmy także aktywni na całym świecie, dostarczając najnowocześniejsze rozwiązania multimedialne dla międzynarodowych firm, zarówno w Europie, jak i w Stanach Zjednoczonych.
Gratulując władzom Kowna budowy nowego obiektu, Marcin Wojczyński, wiceprezes TRIAS AVI zauważył, że pomiędzy muzeum a centrum nauki jest zasadnicza różnica – w przypadku tego drugiego zwiedzający mogą dotykać i bezpośrednio doświadczać eksponatów, co ma kluczowe znaczenie dla obioru ekspozycji i przyswajania wiedzy.
Elementy architektury modernistycznej
Autorzy projektu koncepcyjnego podzielili ekspozycję na 7 obszarów tematycznych: ludzkie ciało i zdrowie, żywność, natura i środowisko, odpady i zanieczyszczenia, energia oraz transport i komunikacja. Każda przestrzeń będzie wyróżniać się unikalną scenografią i charakterem ekspozycji.
W centrum nauki znajdzie się również specjalna część ekspozycji dedykowana najmłodszym zwiedzającym (3-6 lat), dostosowana do ich potrzeb poznawczych. Tutaj dzieci doświadczą nauki poprzez zabawę.
– Chcemy, aby dzieci zaczęły samodzielnie zdobywać wiedzę, zanim rozpoczną formalną edukację. Celem ekspozycji jest wywołanie fascynacji nauką – mówi Aistė Lukaševičiūtė, kierownik Centrum Promocji Nauki i Innowacji. – Na terenie „Science Island” powstanie wirtualna przestrzeń projekcyjna – kopuła wyposażona w cyfrową ekspozycję, gdzie zwiedzający będą mogli nie tylko podróżować w kosmosie, ale także poznawać zagadnienia związane z przeróżnymi dziedzinami wiedzy. Liczymy, że obiekt ten stanie się sercem promocji nauki.
Elementy scenografii nowej ekspozycji będą nawiązywały do modernizmu, który zajmuje ważne miejsce wśród głównych motywów architektonicznych Kowna. Inspiracją dla scenografii były najbardziej rozpoznawalne modernistyczne budynki miasta, takie jak: Poczta Główna, Kolej Linowa na Zielonej Górze w Kownie, Narodowe Muzeum Sztuki im. M. K. Čiurlionisa, Muzeum Wojskowe im. Witolda Wielkiego, gmach Banku Litewskiego. Kolorystyka wystawy będzie spójna z architekturą wnętrza. Projekt ekspozycji zakłada, że wizyta w „Science Island” będzie wywoływać wśród zwiedzających wiele emocji – radość, pobudzenie, ale także spokój i refleksję.
Koniec budowy zaplanowany na przyszły rok
Budynek o klasie energetycznej A++ został zaprojektowany przez hiszpańsko-australijskie biuro architektoniczne SMAR Architecture Studio, laureatów licznych międzynarodowych nagród. Część techniczna realizowana została przez zespół architekta Gintautasa Natkevičiusa.
Na wyspie Nemunas wykonano już ponad dwie trzecie prac budowlanych. Zainstalowane są prawie wszystkie konstrukcje monolityczne – słupy, ściany, podłogi. Zainstalowano również około 1700 m2 fasady budynku. Przed końcem tego roku planowane jest pełne ocieplenie dachu.
Będąca główną ozdobą Centrum Nauki i Innowacji „Science Island”, mierząca 21 metrów średnicy unikalna „tarcza obrotowa”, zostanie zakończona w przyszłym roku.
Całkowita wartość projektu wynosi około 35 mln EUR. Budowa „Science Island” będzie kosztować do około 26 mln EUR. Pozostała część kwoty zostanie przeznaczona na ekspozycje i inne wewnętrzne prace instalacyjne.