Po latach realizacji inwestycji oraz miesiącach przygotowań do pokazania ekspozycji zwiedzającym, wreszcie jest – 22 maja 2021 roku Podziemny Olkusz zostaje oficjalnie otwarty. Wydarzeniu temu towarzyszy również premiera filmu dokumentalnego poświęconego realizacji tej wyjątkowej dla Miasta inwestycji.

– Głównym założeniem realizowanego od 2017 r. projektu „Rewitalizacja kwartału królewskiego w Olkuszu oraz utworzenie multimedialnej trasy turystycznej w podziemiach ratusza” było odnowienie niszczejącego już, zlokalizowanego przy samym rynku budynku Dawnego Starostwa oraz stworzenie nie jednej, a dwóch wizytówek naszego Miasta – wyjaśnia Roman Piaśnik, burmistrz Olkusza – Mowa oczywiście o nowoczesnych przestrzeniach wystawienniczych zlokalizowanych w podziemiach Dawnego Starostwa oraz w podziemiach historycznego ratusza miejskiego. Pierwsza opowiada historię olkuskiego górnictwa oraz mennicy królewskiej, natomiast ta druga skupia się na dziejach miasta i wybitnych ludzi z nim związanych.

Już pierwsze minuty spędzone w Podziemnym Olkuszu wskazują na wielką uwagę, jaką poświęcono na stworzenie nowoczesnej ekspozycji, przy jednoczesnym zachowaniu zabytkowego charakteru tej przestrzeni.

– Z jednej strony wielki ekran prezentujący obraz z wysokiej klasy rzutników multimedialnych, a z drugiej wyeksponowane zabytkowe kamienne ściany podziemi ratusza. Czy chociażby nowoczesne ekrany LED obite grubymi na kilkanaście centymetrów drewnianymi belkami – wymienia Marcin Wojczyński, wiceprezes zarządu Trias AVI, spółki odpowiedzialnej za przygotowanie i zrealizowanie ekspozycji stałej Podziemnego Olkusza. – Połączenie „starego” z „nowym” w przypadku Podziemnego Olkusza działa zaskakująco dobrze. Atrakcyjna przestrzeń wystawiennicza została zrealizowana przy połączeniu tradycyjnej ekspozycji, nowoczesnych technologii i oryginalnych elementów wystroju.

Co czeka na zwiedzających w podziemiach ratusza? Ze względu na charakter przestrzeni elementy multimedialne są czymś, co od razu rzuca się w oczy. Na szczególną uwagę zasługuje wyeksponowany na zakrzywionym ekranie film wyjaśniający tajemnice powstania bardzo ważnego dla Olkusza kruszcu – ołowiu. Istotnym elementem ekspozycji są znaleziska archeologiczne, na jakie natrafiono podczas rewitalizacji olkuskiej starówki oraz badań prowadzonych w ramach projektu. W podziemiach można także zobaczyć replikę astrolabium – urządzenia astronomicznego, które należało do słynnego olkuskiego astronoma i astrologa Marcina Bylicy. Ponadto liczne multimedia, czyli filmy, animacje, prezentacje, nagrania dźwiękowe i gry, jak również instalacje i eksponaty interaktywne, w tym makiety, modele eksponatów oraz instalacje artystyczne ożywiają ekspozycję.

Z kolei ekspozycję poświęconą historii olkuskiego górnictwa oraz mennicy królewskiej w podziemiach Dawnego Starostwa i kwartału królewskiego zwiedzający rozpoczynają od starannie przygotowanej makiety przedstawiającej tradycyjne techniki górnicze. Każdy, kto odwiedzi tę część wystawy będzie mógł dotknąć i przekonać się, jak działały dawne urządzenia wykorzystywane do wydobycia i obróbki kruszcu, takie jak kierat, płuczka, śruba Archimedesa, czy tak zwany pater noster. Jedna z komór piwnic poświęcona została historii srebra od starożytności po czasy współczesne. Zobaczyć tam można replikę Srebrnego Krzyża Gwarków Olkuskich, którego oryginał znajduje się w olkuskiej bazylice. Na zwiedzających czekają także repliki pieców stosowanych w metalurgii, liczne eksponaty multimedialne przybliżające historię olkuskiego górnictwa i hutnictwa oraz autentyczne monety i inne znaleziska archeologiczne. Warto dodać, że przed wiekami w budynkach tzw. kwartału królewskiego, jakie wznosiły się w tym miejscu, miały swoją siedzibę władze górnicze, a na przełomie XVI i XVII wieku działała tu królewska mennica. Logo nowej ekspozycji, czyli stylizowana górnicza kopaczka nawiązuje do olkuskiego górnictwa srebra i ołowiu, ale także do historii miasta, gdyż kopaczka jest niezmiennym od XIV wieku elementem herbu Olkusza.

Warto podkreślić, że wspomniany projekt „Rewitalizacji…” to nie tylko przestrzeń muzealna. Budynek Dawnego Starostwa przeszedł gruntowną modernizację obejmującą m.in. wymianę dachu i odnowienie elewacji. Wnętrze obiektu również zmieniło się nie do poznania. Wszystkie instalacje wykonano na nowo, wzmocniono ściany i strop budynku, pojawiły się nowe klatki schodowe wraz z windami. Wymieniono także okna i drzwi, otynkowano i pomalowano ściany i wymieniono posadzki. Teraz budynek spełnia wszelkie nowoczesne standardy i jest przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej mobilności.

– Rezultaty inwestycji przerosły nasze oczekiwania, a zmodernizowane obiekty na wiele lat będą służyły mieszkańcom i odwiedzającym nasze Miasto turystom. Natomiast o wysokiej wartości edukacyjnej i merytorycznej ekspozycji można przekonać się osobiście, odwiedzając Podziemny Olkusz – zachęca Burmistrz Olkusza.

Zapraszamy do obejrzenia filmu dokumentalnego podsumowującego inwestycję.
Dostępna jest też krótka wersja filmu przedstawiająca owoce kilkuletniej pracy.

Więcej informacji o ekspozycji Podziemny Olkusz, w tym godziny otwarcia i możliwość zakupu biletów, znajduje się na stronie internetowej www.podziemnyolkusz.pl.